HỘI CHỨNG BUỒNG TRỨNG ĐA NANG
I. BUỒNG TRỨNG ĐA NANG LÀ GÌ?
Buồng trứng đa nang hay còn gọi là đa nang buồng trứng (viết tắt là PCOS) là một loại bệnh phụ khoa xảy ra khi trong buồng trứng xuất hiện nhiều nang nhỏ. Buồng trứng đa nang là hội chứng đặc trưng của rối loạn chức năng buồng trứng hoặc rối loạn hormone. Hội chứng buồng trứng đa nang xảy ra khi buồng trứng không thể sản xuất các hormone theo đúng tỉ lệ bình thường dẫn đến tình trạng trứng rụng thưa hoặc không rụng trứng thể hiện qua tình trạng kinh nguyệt thưa (2 – 3 tháng hoặc vài năm mới có kinh một lần). PCOS là bệnh khá phổ biến ở nữ giới, theo một nghiên cứu cho thấy: tỉ lệ phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang là 1/10 (tức là cứ 10 phụ nữ trong độ tuổi sinh sản thì có 1 người bị buồng trứng đa nang).
Hình ảnh buồng trứng đa nang
Buồng trứng đa nang thường là buồng trứng có lớp vỏ dày khiến cho hiện tượng phóng noãn không diễn ra được. Hội chứng buồng trứng đa nang gây rối loạn kinh nguyệt, ảnh hưởng đến khả năng thụ thai của phụ nữ. Tuy nhiên, nếu hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh, nắm được các triệu chứng của bệnh và điều trị đúng phương pháp thì phụ nữ bị đa nang buồng trứng vẫn có khả năng mang thai.
II. NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH BUỒNG TRỨNG ĐA NANG
Hiện nay, người ta vẫn chưa biết chính xác nguyên nhân gây ra bệnh đa nang buồng trứng. Một số giả thuyết được đưa ra như sau:
• Do yếu tố di truyền (Gen)
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng: bệnh buồng trứng đa nang có thể di truyền qua nhiều thế hệ. Không phải chỉ một gen mà nhiều gen đều có thể sinh ra căn bệnh này.
• Do kháng Insulin
Insulin là một loại hormone do tuyến tụy sinh ra, vai trò của insulin là giúp cơ thể hấp thụ đường từ thức ăn để chuyển hóa thành năng lượng .
Thống kê cho thấy có tới 70% số phụ nữ mắc bệnh buồng trứng đa nang bị kháng insulin, tức là tế bào của cơ thể họ không thể sử dụng insulin đúng cách. Khi đó, nhu cầu insulin của cơ thể sẽ tăng lên. Vì thế mà tuyến tụy buộc phải tiết ra nhiều insulin hơn để đáp ứng đủ. Lượng insulin tăng lên sẽ kích thích buồng trứng tạo ra nhiều hormone nam hơn.
• Do thừa cân, béo phì: Có giả thuyết cho rằng buồng trứng đa nang có liên quan với thừa cân, béo phì vì có nhiều phụ nữ đa nang buồng trứng bị thừa cân. Một số phụ nữ chỉ bị đa nang buồng trứng khi thừa cân. Khi cân nặng về mức bình thường, các triệu chứng của buồng trứng đa nang lại biến mất.
III. TRIỆU CHỨNG CỦA BỆNH BUỒNG TRỨNG ĐA NANG
1. Rối loạn kinh nguyệt: Kinh nguyệt bất thường hoặc không đều
Nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt là do tình trạng rụng trứng không thường xuyên hoặc hoàn toàn không rụng trứng trong bệnh buồng trứng đa nang. Các biểu hiện của rối loạn kinh nguyệt: không có kinh, thiếu kinh hoặc kinh nguyệt bất thường không liên quan với rụng trứng
Các rối loạn kinh nguyệt trong bệnh buồng trứng đa nang có thể xuất hiện sớm (ngay ở tuổi dậy thì): có kinh muộn, chu kỳ kinh không đều. Một số trường hợp thời gian đầu có chu kỳ đều khi bắt đầu có kinh, sau đó chu kỳ kinh bắt đầu rối loạn, kèm theo hiện tượng tăng cân.
Cơ thể phụ nữ có nguy cơ bị quá sản nội mạc tử cung (sản xuất ra quá nhiều nội mạc tử cung), ung thư nội mạc tử cung do niêm mạc tử cung bị kích thích liên tục bởi Estrogen mà không có Progesteron đối kháng lại.
Ung thư nội mạc tử cung có thể do các yếu tố khác như: tăng insulin mạn tính, tăng androgen, tăng IGF – 1 và béo phì. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho rằng: nếu phụ nữ buồng trứng đa nang bị rối loạn kinh nguyệt mà niêm mạc tử cung có độ dày dưới 7mm thì không có nguy cơ bị ung thư nội mạc tử cung.
2. Cường hormone Androgen: Đây là đặc điểm nổi bật của bệnh buồng trứng đa nang với các biểu hiện như: rậm lông, rụng tóc, tóc mỏng đi, mụn trứng cá. Tuy nhiên cần chẩn đoán phân biệt cường androgen ở bệnh nhân PCOS với những nguyên nhân cường androgen khác như: tăng tiết androgen hoặc u tuyến thượng thận.
Các biểu hiện của rậm lông như: lông mọc nhiều theo kiểu nam giới, đậm. Rậm lông thường xuất hiện ở: mép trên, dưới cằm, xung quanh núm vú, cở chân và bụng dưới.
3. Một số triệu chứng khác
- Cảm giác đầy bụng, khó chịu ở vùng bụng dưới.
- Sắc tố da sậm màu: điển hình nhất là ở hang, cổ và nách.
- Da mặt nhờn và nhiều mụn.
- Huyết áp tăng và khó điều chỉnh.
- Tâm trạng vui buồn thất thường.
- Mỡ máu cao.
- Đái tháo đường tuýp II
4. Khi siêu âm buồng trứng thấy rất nhiều nang
Không phải tất cả các phụ nữ bị buồng trứng đa nang đều có đủ các triệu chứng trên. Có người chỉ biểu hiện một vài triệu chứng, có trường hợp không có rối loạn gì cả ngoại trừ hình ảnh buồng trứng có nhiều nang khi siêu âm. Nếu phụ nữ chỉ có hình ảnh này, không có triệu chứng gì khác, rụng trứng đều, kết quả xét nghiệm nội tiết bình thường thì không đủ cơ sở kết luận bị hội chứng buồng trứng đa nang.
Rất nhiều người thắc mắc: Nếu lấy hết các nang trong buồng trứng thì có chữa khỏi bệnh buồng trứng đa nang hay không? Thực ra, các nang không phải là mấu chốt của vấn đề, chúng chỉ là triệu chứng của bệnh, không phải là nguyên nhân gây ra bệnh. Nguyên nhân gây ra hội chứng này là do di truyền từ thế hệ trước kết hợp với một số yếu tố như: chế độ ăn nhiều carbonhydrate, lối sống.
Myo - Inositol hỗ trợ điều trị đa nang buồng trứng
PHÒNG BỆNH ĐA NANG BUỒNG TRỨNG
Hội chứng đa nang buồng chứng có liên quan nhiều đến chế độ ăn uống, sinh hoạt, vận động. Do đó, để phòng ngừa bệnh, cần thực hiện các yếu tố sau:
• Áp dụng chế độ ăn uống khoa học: tránh ăn các thực phẩm chứa nhiều đường, tinh bột, chất béo. Ăn nhiều thực phẩm có chất xơ: rau xanh và trái cây tươi, uống trà thảo mộc. Nên sử dụng các sản phẩm tươi và tự chế biến thay vì lựa chọn các thực phẩm được chế biến sẵn.
Theo một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Obstetrics & Gynecology xuất bản tháng 11/2017, chế độ ăn có lợi cho phụ nữ vô sinh liên quan đến rối loạn phóng noãn trong buồng trứng đa nang là: chất béo đơn nhân không bão hòa (acid béo không bão hòa) gồm: acid linoleic (chuỗi omega – 6) và alpha – linoleic acid (chuỗi omega – 3). Các chất này có nhiều trong đậu nành, hạt bí ngô, cá hồi, cá thu và cá mòi. Nên ăn nhiều vitamin và sắt từ thực vật.
• Tăng cường tập luyện thể dục thể thao
Một trong những đặc điểm thường gặp của phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang là sự tăng nồng độ hormone nam giới trong máu (nhất là testosterone) gây ra hiện tượng rậm lông, mụn trên da. Khi cơ thể bị tăng cân, lượng testosterone tự do trong máu sẽ tăng theo làm cho các triệu chứng rậm lông, mụn ngày càng nặng hơn. Do đó, bạn cần tập luyện thể dục thể thao để kiểm soát cân nặng. Điều này giúp cải thiện các triệu chứng, tăng cơ hội có thai.
Trang chủ
